It nachtlân / Het nachtland

Dat It nachtlân/Het nachtland behalve 34 Friese ook een tiental Nederlandstalige en een paar tweetalige gedichten bevat, heeft alles te maken met de thematiek: de betekenis van de eigen moedertaal in een meertalige wereld.

In It nachtlân/Het nachtland gaat een mens op zoek naar zijn bronnen. Hij heeft verschillende talen bij zich en komt o.a. op een eiland, in een stad en in een woestijn terecht. De reis gaat ook terug in de tijd, naar de eigen kinderjaren en naar de Spaanse middeleeuwen. Tenslotte eindigt de zoektocht in het eigen huis.

It nachtlân/Het nachtland is uitgegeven door de Oare útjouwerij te Enschede in 1998 en kan via de website van de uitgeverij besteld worden. De vertaling van de bundel is uitgegeven door Contact in 2003 en is ook opgenomen in dit boekenoverzicht.

ISBN-nummer: 9071610462

   

Uit It nachtlân/Het nachtland

 

 

Roekelân

Yn ’e lege, lette middei kamen wolken foarby-
riden. Ik hong tsjin it tsjerkestek oan. De hannen
blau fan ’e kjeld yn ’e bûse en ik song. Hark,
de hjerst komt, de wynswipe giet troch de beammen.

De roek op it stek gluorke al nei my. De rein
bedobbe it hastige sykheljen yn grize tekkens.
Swit ûnder myn reinjas. It swarte each waaide
tichterby. Myn skaad line tsjin in âlde muorre.

Op ’e wyn draafden fuotten troch de buorren.
It plak ûnder de beam om op ’e hurken te sitten,
te pisjen. Myn holle sakke nei de grûn ta. Hark,
de wylde stoarm is kaam, bolderet yn ’e loft.

Dan de swiete rook dy’t troch de doar dreau,
net teplak te bringen. Ik sette de finger yn ’t kier
fol waarmte. De sekonde dat ik seach. De kop
al los fan ’e hals, in plasse bloed, it deade each.

Hoe faak wie it noch fiif oer, sloech de klok.
Letter fûn ik de stege, de slachterij en de bern
dy’t yn stilte fan nachtroeken sjonge. Hark,
de lange rein is kaam, de wyn gûlt wer yn it rút.

Roekenland

In de lege, late middag kwamen wolken voorbij
rijden. Ik hing tegen het kerkhek aan. Mijn handen
blauw van de kou in de zakken en ik zong. Hoor,
de herfst komt, de windzweep gaat door bomen.

De roek op het hek loerde al naar me. De regen
bedolf het haastige ademen in grijze dekens.
Zweet onder mijn regenjas. Het zwarte oog waaide
dichterbij. Mijn schaduw leunde tegen een oude muur.

Op de wind renden voeten door de dorpskom.
De plek onder de boom om op je hurken te zitten,
te plassen. Mijn hoofd zakte naar de grond. Hoor,
de wilde storm is gekomen, buldert in de lucht.

Dan de zoete rook die door de deur dreef,
niet thuis te brengen. Ik zette mijn vinger in de kier
vol warmte. De seconde dat ik zag. De kop
al los van de hals, een plas bloed, het dode oog.

Hoe vaak was het nog vijf uur, sloeg de klok.
Later vond ik de steeg, de slagerij en de kinderen
die in stilte van nachtroeken zingen. Hoor,
de lange regen kwam, de wind huilt weer in het raam.

   
‘Hermans Huis’ is het huis dat op het schilderij voorop de bundel staat afgespeeld. Het schilderij heeft als titel ‘Nachthuis’ en is geschilderd door Herman Tulp.
   

Hermans Huis

Het huis staat hoog in de purperen nacht, losgeweekt
van zijn stadstaal. De lijnen van dit schilderij schuiven
en ze doet de stap naar binnen. Nog klinkt in de verte
de trein als de bel eindelijk op de donkere deur neervalt.

Wy songen yn 'e auto en it wie sneontemiddei
let en de loft skynde út 'en readens en wy rieden by
in âld hûs del en ik seach om noait wer te ferjitten
.

Het is de nacht om de ramen te openen, te zinspelen op
de herfst. Alle angstwonden troosten zich nu zachtjes.
Op dit uur trekt ze haar vissenpak aan, grijpt de hark en
zoekt de wortels. Ze beginnen in de taal van omkering.

Ik song yn 'e nacht en it wetter kaam heger en
noch heger en de ierde kealle swier fan 'e stoarm
en ik foel del yn 'e greiden fier fuort fan it hûs.

In de keuken trekt ze de wortels, kookt ze in tot zwarte
aarde. De onverwachte uitkomsten als de stoelen hun
rondedans beginnen, de witte uil op de tafel neerstrijkt
en zijn taal van de openingen en de raadsels spreekt.

Ik siet yn 'e bus en ik song en ik ried by de see-
dyk del en ik seach de karre mei de druven en
de traapjende skonken en it hûs fan allinne wêze.

De hemel kleurt nog dieper als ze de purperwijn vindt,
de geslepen glazen tevoorschijn tovert. In de vensterbank
rolt zich de stilte op. Zij deelt de aarde en het bloed tot
nieuwe taal. Het zal opnieuw spreken in Hermans Huis.

 

 
Terug